جایگاه سکونتگاه‌های شهری ایران، در عرصه‌ی جهانی شدن و توسعه‌ی پایدار

نویسنده

  • نصراله فلاح تبار عضو هیأت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره)، تهران، ایران
چکیده مقاله:

    یکی از معیارهای مهم توسعه‌ی پایدار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، توجه ویژه به شهرها و سکونتگاه‌های شهری است. فرایند شهر نشینی در ایران بی وقفه و مستمر و پویا، همگام با جهانی شدن طی مسیر می‌کند. این مهم یکی از موضوعات پرارزش در حوزه‌ی توسعه‌ی شهری به خصوص جهانی شدن شهری به شمار می‌رود. کنترل روند توسعه در سکونتگاه‌های انسانی، از فعالیت‌های سخت و انرژی بری است که همواره مد نظر برنامه‌ریزان می‌باشد. بسیاری از افرادی که ساکن در سکونتگاه‌های غیررسمی، آلونک‌ها، زاغه‌ها هستند، برخی دچار مسائلی می‌گردند که ناشی از بدبختی‌های پنهانی است که در آنان و عده زیادی از مردم فقیر سراسر گیتی وجود دارد و اینها در روند جهانی شدن آشکار می‌شوند و گاه مشکلاتی را نیز پدیدار می‌سازند. در این راستا، جمعیت ایران اسلامی در سال 1335 تعداد 18954704 نفر بوده که تعداد 5953563 نفر آن را جمعیت شهری به خود اختصاص داده و در 201 نقطه‌ی شهری ساکن بوده‌اند و در سال 1390 یعنی 55 سال بعد، جمعیت ایران به 75149669 نفر افزایش یافته که تعداد 53646661 نفر آنان را جمعیت شهری تشکیل می‌داده که در 1140 نقطه‌ی شهری مستقر بوده‌اند. لذا، در این مدت تعداد 47693098 نفر بر جمعیت شهری افزوده شده و تعداد941 نقطه‌ی شهر نیز افزایش یافته است. ازطرفی، از بُعد پر جمعیت‌ترین کشورهای جهان، ایران در رتبه 17 قرار گرفته است و از نظر ضریب شهرنشینی، آمریکا 79 درصد، ترکیه 76 درصد و ایران 70 درصد می‌باشد. این آمارها نشان از این دارد، که در عرصه‌ی جهانی شدن، ایران همسو با سایر کشورهای جهان حرکتی روبه جلو در زمینه‌ی توسعه‌ی پایدار دارد. پرواضح است که کمبود منابع ضروری، فقدان نیروهای متخصص، مدیریت‌های ضعیف و از طرفی فساد، فقر، ناملایمات متفاوت اقتصادی و اجتماعی از عواملی‌اند که توان دولتمردان و حکومت‌ها را در خدمات رسانی به آحاد مردم، محدود ساخته است. اما نمی‌توان همانند گذشته به سادگی از کنار این معضلات گذشت، بلکه باید با امیدواری به آینده و با برنامه‌ریزی و مدیریت شایسته، با انجام اقدامات ضروری در زمینه‌ی امکان دسترسی سهل‌تر به مساکن مناسب، ایجاد زیرساخت‌های لازم و اساسی، ارایه‌ی خدمات مناسب اولیه، حذف و یا کم رنگ نمودن نابرابری‌های آشکار بین اغنیاء و فقراء و با هدف کمال مطلوب انسانی، راه را به سمت توسعه‌ی پایدار در عرصه‌ی جهانی شدن هموار ساخت که در این مقاله به بخشی از آن پرداخته می‌شود.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جهانی شدن و توسعه پایدار

این مقاله به تبیین ظرفیت جهانی شدن برای تضمین توسعه پایدار می پردازد. نویسنده ضمن بررسی دیدگاه های بدبینانه در باره تاثیرات سلبی جهانی شدن بر توسعه پایدار که این دو متغیر را به مثابه پارادایمهای رقیب و متقابل قلمداد می کنند، در چارچوب رویکرد تحول گرایانه معتقد است که جهانی شدن و توسعه پایدار دو پارادایم مکمل و متعامل با یکدیگر هستند و جهانی شدن به عنوان "فرایند همپیوندی جهان بدون مرز" می تواند ...

متن کامل

جهانی شدن و توسعه ی پایدار

جهانی شدن مجموعه‎ای از فرایندهای چند بعدی و پیچیده است که عرصه‎های متعددی از جمله اقتصاد، ایدئولوژی، سیاست، فرهنگ و محیط زیست را در بر می‎گیرد و موجب افزایش وابستگی کشورهای جهان به یکدیگر می‏شود. از منظر اقتصادی، سیر تاریخی جهانی شدن را می‎توان به چهار مرحله داخلی،‌ بین‎المللی، چند ملیتی و جهانی تفکیک کرد. از منظر جهان بینی نیز  چهار نوع طرز تفکر خود محوری، چندمحوری، منطقه محوری و جهان محوری در...

متن کامل

پیشنهاد اصول و قواعد طراحی شهری پایدار شهرهای ایران در فرایند جهانی شدن ( با تاکید بر نیازهای زیستی )

حداقل دو دهه است که اصل پایداری به هدفی اساسی در برنامه ها و طرح های توسعه جهانی - منطقه ای - ملی و محلی ( شهری و روستایی ) تبدیل شده است . به همین دلیل مطالعات متعددی نیز در جهت تبدیل مفهوم پایداری به اصول و قواعد یا راهکارهای مشخص و کاربردی در برنامه ریزی های توسعه شهری صورت گرفته است . این در حالی است که جامعه علمی و حرفه ای شهرسازی ایران هنوز به مجموعه مدونی از چنین اص.ل و قواعدی دسترسی ندا...

متن کامل

بررسی جایگاه و تحولات فرهنگ در فرآیند جهانی¬شدن

پدیده‌ی چند بُعدی جهانی‌شدن که به عنوان مهم‌ترین عامل تحولات حوزه‌های مختلف زیست بشری در آستانه هزاره‌ی سوم میلادی مطرح شده، فرآیند فشردگی فزاینده زمان و فضا و ایجاد جامعه‌ی جهانی واحد می‌باشد. این پدیده اگرچه دارای مبانی نظری تاریخی بوده، ولی در واقعیت نتیجه‌ی گسترش عقل‌گرایی، سرمایه‌داری و ظهور نوآوری‌های فناوری ارتباطات و سازمان‌های بین‌المللی می‌باشد. در این مقاله به روش نظری و شیوه‌ی تحلیلی...

متن کامل

بررسی و ارزیابی جایگاه ایران در جهانی شدن و ارائه یک الگوی مدیریتی مناسب

از دهه 1990 پدیده ی "جهانی شدن"، یکی از بحث برانگیزترین موضوعات، فرا روی کشورها قرار گرفته است، و در مورد جهانی شدن اظهار نظرهای بسیاری وجود دارد و بررسی آثار و پیامدهای گسترده ی این فرایند بر ابعاد مختلف حیات انسانی از جمله آثار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن توجه خاص اندیشمندان مدیریت، سیاستمداران، اقتصاد دانان و متولیان فرهنگی جهان را به خود جلب کرده است. در این تحقیق ضمن بررسی عوامل مؤ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 1

صفحات  29- 38

تاریخ انتشار 2015-06-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023